کمبود هموگلوبین - فروشگاه طفره

به گزارش فروشگاه طفره، کمبود هموگلوبین وضعیتی است که در آن اندازه هموگلوبین موجود در خون به پایین تر از حد طبیعی خود می رسد. این مقاله اطلاعاتی را در اختیارتان قرار می دهد که به شما در درک بیشتر درمان این عارضه یاری می کنند.

مترجم: رزیتا ملکی زاده

منبع:راسخون

کمبود هموگلوبین شرایطی است که در آن مقدار هموگلوبین موجود در خون به پایین تر از حد طبیعی خود می رسد. این مقاله اطلاعاتی را در اختیارتان قرار می دهد که به شما در درک بیشتر درمان این عارضه یاری می نمایند.

حتماً با اصطلاح هموگلوبین در طول آزمایش معمول خون برخورد داشته اید. پزشک ممکن است به شما اطلاع دهد که دچار کمبود آن شده اید. بنابراین سئوال این است که هموگلوبین دقیقاً چه کاری انجام می دهد؟ هموگلوبین در اصل متالوپروتئین حاوی آهن است که اکسیژن را در سلولهای قرمز خون انتقال می دهد. اکسیژن مولکول حیات، با یاری هموگلوبین قادر است به تک تک سلوها و نیز بافتهای بدن برسد. هموگلوبین از پروتئینی تحت عنوان هِم (heme) تشکیل شده است که به اتصال مولکول اکسیژن یاری می نماید. محدوده طبیعی آن به قرار ذیل است:

مردان: 8ر13 تا 2ر18 گرم در دسی لیتر

زنان: 1ر12 تا 1ر15 گرم در دسی لیتر

زنان باردار: 11 تا 12 گرم در دسی لیتر

بچه ها: 11 تا 16 گرم در دسی لیتر

چنانچه سطوح نرمال آن کاهش پیدا کند، نشان دهنده آنمی یا کم خونی فقر آهن یا هموگلوبین است. کمبود آهن در خون موجب بروز کم خونی شده که به نوبه خود موجب کاهش سطوح هموگلوبین در خون می گردد. این امر مسائل زیادی را برای سلامت مانند احساس خستگی یا ماندگی و تنگی نفس به همراه دارد. کم خونی به طور کلی یک شرایط موقت بوده که می تواند با افزودن مواد غذایی حاوی آهن بیشتر در رژیم غذایی برطرف گردد. با این حال، در برخی موارد، کم خونی چنانچه بلافاصله تحت درمان قرار نگیرد، می تواند به یک مشکل مزمن و تهدید نماینده زندگی تبدیل گردد.

علل

علل بسیاری موجب پایین آمدن سطوح هموگلوبین می شوند که علت اصلی آن کمبود آهن غذایی است. عوارض بسیار دیگری وجود داشته که می توانند به کم خونی بیانجامند. زنان باردار، مادران شیرده و یا بچه ها در حال رشد بعلاوه نوجوانان، افزایش در فراوری سلولهای قرمز خون را تجربه می نمایند. این افزایش در فراوری سلول خونی، احتیاج بدن به آهن را افزایش می دهد. چنانچه فردی آهن غذایی کافی را برای بدن تأمین نسازد، می تواند به کمبود هموگلوبین منجر گردد. کمبود آهن غذایی احتمالاً عامل اصلی کمبود در بچه ها است.

افراد مبتلا به مسائل دستگاه گوارش قادر به جذب آهن به وسیله روده کوچک خود نیستند. این اختلال موجب افت قابل توجه در جذب آهن و سطح هموگلوبین در بدن می گردد. از دست دادن بیش از حد خون ناشی از جراحت، خونریزی گوارشی و یا قاعدگی شدید ممکن است بعلاوه به این کمبود منجر گردد. عوارض دیگری همانند کم خونی سلول داسی شکل، خونریزی در حین زایمان، خونریزی زخم گوارشی نیز می تواند به این مشکل بیانجامد. چند مشکل دیگر پزشکی که می توانند علل این کمبود باشند عبارتنداز:

سرطان مثانه

سرطان کولورکتال

پولیپ کولون

خونریزی فتق هیاتال

سرطان کلیه

فیبروم رحم

علائم

علائم آن در برخی افراد می تواند بسیار مبهم یا خفیف باشد. گاهی اوقات علائم کم خونی کمبود آهن نشان دهنده وجود یک بیماری نهفته می باشد. علائم آن به قرار ذیل است:

ضعف

خستگی

کسالت عمومی

سرگیجه

تنگی نفس

افسردگی

رنگ پریدگی پوست، ناخن و لثه

شنمایندگی ناخن ها

درد قفسه سینه

سرد بودن دستها و پاها

کاهش تمرکز ذهنی

کمبود هموگلوبین در بچه ها می تواند موجب ایجاد ضعف عصبی، اختلالات رفتاری، عملکرد ضعیف تحصیلی و افزایش خطر بروز مسمومیت گردد.

درمان

نخستین گام درمان تغییر در رژیم غذایی است. مواد غذایی مناسب این شرایط به قرار ذیل می باشند:

سبزیجات برگ سبز همانند کلم بروکلی، اسفناج، برگ شلغم، کلم کولارد، کلم و غیره

لوبیا لیما (نوعی باقالی)، لوبیا چیتی، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا سبز و لوبیا پخته شده کنسروی

خمیر ترش نان گندم کامل

ماکارونی، برنج و غلات غنی شده از آهن

صدف، ماهی ساردین و ماهی آنچووی

مرغ، اردک، بوقلمون، جگر و غیره

گوشت گاو و گوسفند

مرحله بعد، درمان به وسیله استفاده از مکملهای آهن است. پزشک ممکن است قرص آهن یا تونیک را به مدت چند هفته یا چند ماه جهت درمان هموگلوبین پایین تجویز نماید. این مکملهای آهن به افزایش سطوح آهن در خون یاری می نمایند. با این حال، مکملهای آهن می توانند موجب بروز یبوست شوند. شما بایستی این مکملها را با شکم خالی همراه با آب پرتقال مصرف کنید. این کار به جذب بهتر آهن یاری خواهد نمود.

چنانچه آزمایش خون شما سطوح پایین هموگلوبین را نشان داد، پزشک از شما می خواهد اقدامات اصلاحی را انجام دهید. سطوح اکسیژن خون به علت کمبود هموگلوبین کاهش یافته و موجب خستگی شما در اغلب اوقات می گردد. در نتیجه اطمینان یابید که بعلاوه مواد غذایی همانند خرما، اسفناج و غیره را وارد رژیم غذایی خود سازید.

منبع: راسخون